Fietsen door Amsterdam - thema architectuur

Amsterdam is een toeristische stad. Met name wordt het centrum goed bezocht. Eberhard van der Laan zei tijdens zijn toespraak bij de opening van de uitbreiding van museum Het Schip dat de gemeente de toeristen ook buiten het centrum probeert te vermaken.

Met een gehuurde fiets begint de tocht bij het centraal station van Amsterdam. Bij de fietsverhuurder liggen folders voor verschillende fietstochten waaronder één fietstocht met het thema architectuur. Het plan om zo'n fietstocht te ondernemen is al een tijd geleden gemaakt.

De tocht begint langs de Ijhaven naar het Java-eiland. Op het Java eiland gaat de fietstocht door nieuwe woonwijken en langs het water. Vervolgens via een brug wordt de tocht voortgezet in de wijk Zeeburg waar ook vrij nieuwe woonwijken staan. Hier zijn er plekken te vinden waar de bewoners gaan zwemmen aan de rand van de wijk.

Het Cruquiuseiland wordt dwars overgestoken om in de Indische buurt uit te komen. Hier zijn de woongebouwen al een stuk ouder.

De fietsroute wordt vervolgd door de wijk Oostpoort.

En toen kwam de tocht in De Pijp uit. Onderweg waren al enkele gebouwen van de Amsterdamse School te zien maar nu iets van de fietstocht af ligt een wijk dat helemaal opgebouwd is vanuit de Amsterdamse School gedachte. Dit stadsdeel ligt er een heel rustig bij. Waar de blik ook viel, alles ademt de Amsterdamse School stijl. De Amsterdamse Schoolstijl is een architectuur stijl die langzaam te doorgronden is maar als eenmaal het begrip er is dan is de ontzag groot zoals hier in deze wijk die de naam De Dageraad heeft gekregen.

De architect H.P. Berlage heeft in 1917 het Plan Zuid gemaakt, het is een stedenbouwkundig plan in het zuiden Amsterdam. Het terrein was oorspronkelijk gereserveerd voor een ziekenhuis. In 1920 zijn de architecten M. de Klerk en P. Kramer gevraagd om ontwerpen te maken voor 294 woningen 6 winkels. Het stedenbouwkundig plan is grotendeels gevolgd maar nu door het rangschikken van de woongebouwen. Het is een 12 hectare groot gebied dat begrensd wordt door het Amstelkanaal, de Burgemeester Tellegenstraat, het Henriette Ronnerplein en het Therese Schwartzeplein.

Zoals de beschrijving van dit Rijksmonumentcomplex het noemt:

“Voorbeeld van de Amsterdamse School stijl in haar meest levendige, irrationele fase, gekenmerkt door zuiver decoratieve golvingen en sprongen in de muurvlakken, onconstructieve dakvormen en een geheel aan het uitwendige effect ondergeschikte inwendige indeling…”

De fietstocht is na deze ongelooflijke mooie wijk voortgezet tot en met de Vondelpark. Zelf gaat de tocht door. Maar hier is voor nu het einde.

Oud-Amelisweerd: STIL LEVEN -Armando & Stephan Vanfleteren

Oud-Amelisweerd is een stilte gebied. Maar is het er wel stil?

Landgoed Oud-Amelisweerd ligt langs de A27 in Bunnik (Utrecht).

Het landgoed bestaat uit een landhuis, een koetshuis en een park. Het heeft een rijke geschiedenis dat al in 1224 begint. Het huidige landhuis stamt uit 1770. Het huis is een zomerverblijf geweest van baron Gerard Taets van Amerongen. Tussen 1808 en 1810 is het in bezit geweest van koning Lodewijk Napoleon Bonaparte. In Nederland is het huis één van de best bewaarde voorbeelden van een 18^e eeuwse edelmanwoning. Het geheel, het landgoed, het landhuis en de tuin behoort tot de top 100 van rijksmonumenten in Nederland.

Eind jaren 1970 zijn er plannen gemaakt om een snelweg aan te leggen. De snelweg zou door het landgoed heen gaan. Dat heeft in oktober 1978 geleid tot vele protesten. De actievoerders hebben het landgoed lang bezet.  In september 1982 is na een krappe 2^de kamer meerderheid, het landgoed hardhandig ontruimd. Vele bomen zijn toen gekapt. In 1986 is de A27 aangelegd door het westelijk deel van Amelisweerd.

Momenteel worden het landhuis en het koetshuis gebruikt als museum voor werken van Armando.

Op dit moment is een tentoonstelling gaande van werken van Armando in combinatie met foto’s van de Belgische fotograaf Stephan Vanfleteren. De tentoonstelling heet STIL LEVEN.

Tijdens het bezoek aan dit landgoed en betreffende tentoonstelling, is duidelijk te zien dat de restauratie van het landhuis als het koetshuis een hoog niveau heeft bereikt. De kwaliteit van de restauratie laat duidelijk de liefde zien die er is voor het vak en voor het gebouw. De bouwkundige restauratie als de restauratie van het interieur zijn geslaagd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het landhuis de Europa Nostra Award 2016, de Europese erfgoedprijs, heeft gekregen. De restauratie architect is Krijn C. van den Ende en het ontwerp en projectbegeleiding zijn van het bureau SODA.

De indeling van het gebouw is sinds de bouw nauwelijks veranderd. Op de begane grond en op de verdieping bevinden zich ruimten in enfilade. De historische afwerkingen zijn goed bewaard. Zo zijn er lambrizeringen, paneeldeuren, binnenluiken, gestucte of beschilderde plafons, wandbespanningen en schoorsteenmantels en –boezems. Er zijn ook Chinese papieren behangsels te vinden. Het behang is voor zien van motieven uit de flora of vogelmotieven. De SRAL (stichting restauratie atelier Limburg) heeft zich ontfermd over de restauratie van deze behangen.  In andere ruimten is het behang geconsolideerd door er een linnen doek ervoor te spannen. Zo blijft het behang op zijn plaats en komt er geen nieuwe fysische schade.

Stephan Vanfleteren is benaderd door het museum met de vraag of hij zijn werken naast de werken van Armando wil tentoonstellen. Hij heeft positief gereageerd en het resultaat is momenteel te bezoeken. Maar om tot dit resultaat te komen, heeft Stephan eerst uitgebreid het landgoed en de werken van Armando bestudeerd. Op de kunstwerken van Armando heeft hij met zwart-wit en kleuren foto´s gereageerd van de kunstenaar Armando of van het landgoed Amelisweerd. Over het algemeen is Stephan Vanfleteren bekend van zijn zwart-wit portretten van bekende en minder bekende mensen.  Tijdens het bezoek van deze tentoonstelling is duidelijk te zien dat de werken elkaar completeren en zo op een hoger niveau komen.

Al met al zijn het landhuis en de kunstwerken compleet.

Na dit bezoek is de mogelijkheid om bij te komen in het koetshuis middels biologisch eten en drinken. Maar om even stil te zijn, of bijna stil want stil is het nergens, is het fijn om in het park tussen de bomen van de rust te genieten.