Fietsen door Amsterdam - thema architectuur

Amsterdam is een toeristische stad. Met name wordt het centrum goed bezocht. Eberhard van der Laan zei tijdens zijn toespraak bij de opening van de uitbreiding van museum Het Schip dat de gemeente de toeristen ook buiten het centrum probeert te vermaken.

Met een gehuurde fiets begint de tocht bij het centraal station van Amsterdam. Bij de fietsverhuurder liggen folders voor verschillende fietstochten waaronder één fietstocht met het thema architectuur. Het plan om zo'n fietstocht te ondernemen is al een tijd geleden gemaakt.

De tocht begint langs de Ijhaven naar het Java-eiland. Op het Java eiland gaat de fietstocht door nieuwe woonwijken en langs het water. Vervolgens via een brug wordt de tocht voortgezet in de wijk Zeeburg waar ook vrij nieuwe woonwijken staan. Hier zijn er plekken te vinden waar de bewoners gaan zwemmen aan de rand van de wijk.

Het Cruquiuseiland wordt dwars overgestoken om in de Indische buurt uit te komen. Hier zijn de woongebouwen al een stuk ouder.

De fietsroute wordt vervolgd door de wijk Oostpoort.

En toen kwam de tocht in De Pijp uit. Onderweg waren al enkele gebouwen van de Amsterdamse School te zien maar nu iets van de fietstocht af ligt een wijk dat helemaal opgebouwd is vanuit de Amsterdamse School gedachte. Dit stadsdeel ligt er een heel rustig bij. Waar de blik ook viel, alles ademt de Amsterdamse School stijl. De Amsterdamse Schoolstijl is een architectuur stijl die langzaam te doorgronden is maar als eenmaal het begrip er is dan is de ontzag groot zoals hier in deze wijk die de naam De Dageraad heeft gekregen.

De architect H.P. Berlage heeft in 1917 het Plan Zuid gemaakt, het is een stedenbouwkundig plan in het zuiden Amsterdam. Het terrein was oorspronkelijk gereserveerd voor een ziekenhuis. In 1920 zijn de architecten M. de Klerk en P. Kramer gevraagd om ontwerpen te maken voor 294 woningen 6 winkels. Het stedenbouwkundig plan is grotendeels gevolgd maar nu door het rangschikken van de woongebouwen. Het is een 12 hectare groot gebied dat begrensd wordt door het Amstelkanaal, de Burgemeester Tellegenstraat, het Henriette Ronnerplein en het Therese Schwartzeplein.

Zoals de beschrijving van dit Rijksmonumentcomplex het noemt:

“Voorbeeld van de Amsterdamse School stijl in haar meest levendige, irrationele fase, gekenmerkt door zuiver decoratieve golvingen en sprongen in de muurvlakken, onconstructieve dakvormen en een geheel aan het uitwendige effect ondergeschikte inwendige indeling…”

De fietstocht is na deze ongelooflijke mooie wijk voortgezet tot en met de Vondelpark. Zelf gaat de tocht door. Maar hier is voor nu het einde.

Oud-Amelisweerd: STIL LEVEN -Armando & Stephan Vanfleteren

Oud-Amelisweerd is een stilte gebied. Maar is het er wel stil?

Landgoed Oud-Amelisweerd ligt langs de A27 in Bunnik (Utrecht).

Het landgoed bestaat uit een landhuis, een koetshuis en een park. Het heeft een rijke geschiedenis dat al in 1224 begint. Het huidige landhuis stamt uit 1770. Het huis is een zomerverblijf geweest van baron Gerard Taets van Amerongen. Tussen 1808 en 1810 is het in bezit geweest van koning Lodewijk Napoleon Bonaparte. In Nederland is het huis één van de best bewaarde voorbeelden van een 18^e eeuwse edelmanwoning. Het geheel, het landgoed, het landhuis en de tuin behoort tot de top 100 van rijksmonumenten in Nederland.

Eind jaren 1970 zijn er plannen gemaakt om een snelweg aan te leggen. De snelweg zou door het landgoed heen gaan. Dat heeft in oktober 1978 geleid tot vele protesten. De actievoerders hebben het landgoed lang bezet.  In september 1982 is na een krappe 2^de kamer meerderheid, het landgoed hardhandig ontruimd. Vele bomen zijn toen gekapt. In 1986 is de A27 aangelegd door het westelijk deel van Amelisweerd.

Momenteel worden het landhuis en het koetshuis gebruikt als museum voor werken van Armando.

Op dit moment is een tentoonstelling gaande van werken van Armando in combinatie met foto’s van de Belgische fotograaf Stephan Vanfleteren. De tentoonstelling heet STIL LEVEN.

Tijdens het bezoek aan dit landgoed en betreffende tentoonstelling, is duidelijk te zien dat de restauratie van het landhuis als het koetshuis een hoog niveau heeft bereikt. De kwaliteit van de restauratie laat duidelijk de liefde zien die er is voor het vak en voor het gebouw. De bouwkundige restauratie als de restauratie van het interieur zijn geslaagd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het landhuis de Europa Nostra Award 2016, de Europese erfgoedprijs, heeft gekregen. De restauratie architect is Krijn C. van den Ende en het ontwerp en projectbegeleiding zijn van het bureau SODA.

De indeling van het gebouw is sinds de bouw nauwelijks veranderd. Op de begane grond en op de verdieping bevinden zich ruimten in enfilade. De historische afwerkingen zijn goed bewaard. Zo zijn er lambrizeringen, paneeldeuren, binnenluiken, gestucte of beschilderde plafons, wandbespanningen en schoorsteenmantels en –boezems. Er zijn ook Chinese papieren behangsels te vinden. Het behang is voor zien van motieven uit de flora of vogelmotieven. De SRAL (stichting restauratie atelier Limburg) heeft zich ontfermd over de restauratie van deze behangen.  In andere ruimten is het behang geconsolideerd door er een linnen doek ervoor te spannen. Zo blijft het behang op zijn plaats en komt er geen nieuwe fysische schade.

Stephan Vanfleteren is benaderd door het museum met de vraag of hij zijn werken naast de werken van Armando wil tentoonstellen. Hij heeft positief gereageerd en het resultaat is momenteel te bezoeken. Maar om tot dit resultaat te komen, heeft Stephan eerst uitgebreid het landgoed en de werken van Armando bestudeerd. Op de kunstwerken van Armando heeft hij met zwart-wit en kleuren foto´s gereageerd van de kunstenaar Armando of van het landgoed Amelisweerd. Over het algemeen is Stephan Vanfleteren bekend van zijn zwart-wit portretten van bekende en minder bekende mensen.  Tijdens het bezoek van deze tentoonstelling is duidelijk te zien dat de werken elkaar completeren en zo op een hoger niveau komen.

Al met al zijn het landhuis en de kunstwerken compleet.

Na dit bezoek is de mogelijkheid om bij te komen in het koetshuis middels biologisch eten en drinken. Maar om even stil te zijn, of bijna stil want stil is het nergens, is het fijn om in het park tussen de bomen van de rust te genieten.

Opening tentoonstelling “Verval datum” van fotografe Wanna Renata

Het was een stralende dag, een zondag middag om precies te zijn. 

In het Centre Céramique in Maastricht ging een tentoonstelling open. 

Niet zomaar een tentoonstelling maar een tentoonstelling met diepgang die de mensen raken en waardoor discussies ontstaan. 

De foto’s lieten in al hun pracht mensen zien die nog dagelijks deelnemen aan het werkleven terwijl ze volgens onze normen die we met ons allen opgesteld hebben pensioengerechtigde zijn. Bij de opening werden enkele geportretteerden geïnterviewd. Interessante discussies ontstonden over het wel of niet met pensioen moeten gaan als je de pensioengerechtigde leeftijd hebt gehaald.

De geïnterviewden vertelden dat ze een bepaalde drive/ passie hebben en dat werk geen vervelend iets is maar je dagelijks zijn. Het hoort er gewoon bij en haal het niet bij die mensen vandaan want dan stikken ze.

Zelf ben ik ook gepassioneerd aan het werk en bij het zien en horen van deze verhalen, werd ik geraakt en ging ik bij mezelf te raden hoe ik in het leven sta, ook ten aanzien van mijn werk.

Behorende bij de tentoonstelling heeft Centre Céramique onder andere discussies op het programma staan. Ik ben erg benieuwd naar.

Tot ziens!

Van Abbe museum Eindhoven 09-07-2016

Alvorens een vriendin te gaan bezoeken, ben ik zaterdag het Van Abbe museum gaan bezoeken. Misschien wel bekend is het Van Abbe opgedeeld in een oud gebouw en in een nieuw gebouw.

In het oude gebouw, was een tentoonstelling over het verruimen van de rechten van de mens. Naast kunst waren veel oude nieuwsuitzendingen te zien over de demonstraties die die rechten probeerden te verkrijgen. Ondertussen zijn deze rechten in vele landen verkregen en gewoon geworden. Door de tentoonstelling kreeg ik het besef of eigenlijk een duidelijker beeld over onze rechten als burger en wat we daarvoor hebben moeten doen om zover te komen. Het onderwerp is nog steeds actueel en door het in een museum te plaatsen, uit zijn context, word het bewustzijn geraakt.

In het nieuwe gebouw had een kunstenaar het lumineuze idee om de aangeschafte stukken van het museum chronologisch te tentoonstellen. De kunstenaar wil bij de toeschouwer een reactie los maken. Ik ben er nog niet achter. Misschien u?

Tot ziens!

Van Gogh Museum

Opeens stond ik voor het Van Gogh museum en er stond geen rij. Ik kon het niet laten en ik ging naar binnen. Dat is nogal makkelijk met een museumjaarkaart.
Mijn nichtje vertelde me ooit over Vincent van Gogh dat ze op haar lagere school les hadden gehad over zijn leven en werk. Ze was daardoor erg geïntesseerd geraakt in zijn werk dat ze nog niet in het echt gezien had. Ik heb haar destijds meegenomen naar het Kröller Müller museum in Otterlo. Daar hebben we naar de verschillende werken gekeken die duidelijk uit verschillende perioden kwamen uit het leven van Vincent. En onder de indruk kwamen we naderhand weer uit het museum.

Van thuis uit hadden we geen waardering voor het werk van Van Gogh en stiekem had ik deze waardering toen als kind en nu als volwassene overgenomen. Maar door mijn nichtje was mijn interesse gewekt. En dus ging ik naar het Van Gogh museum.

Hier zijn de verschillende perioden uit Vincent zijn leven duidelijk gescheiden door de verschillende verdiepingen. Het was druk in het museum maar toch waren de schilderijen goed bereikbaar om ze nauwkeuriger te kunnen bekijken. Doordat ik dat ook ging doen, ging een wereld voor mij open. Wat is er veel gevoel in die schilderijen, ongelooflijk. Het hele hebben en houden van Vincent zit in zijn werk. Geen wonder dat hij zo gepassioneerd geleefd heeft.

Naderhand ben ik nog enkele kaarten gaan kopen in de museumwinkel en verbaasd stond ik te kijken naar de merchandising. Ongelooflijk.

Onder de indruk ben ik naar huis gegaan met de gedachte om hier nog mijn nichtje mee te nemen.

Tot ziens!

Amsterdamse school in het Stedelijk Museum

Bij de opening van museum Het Schip had ik als tip gekregen om ook een bezoek te brengen aan het Stedelijk Museum waar nu tijdelijk een tentoonstelling over de Amsterdamse School.
En zo ben ik naar het Stedelijk gegaan waar de tentoonstelling is " wonen in de Amsterdamse School".

Tijdens mijn bezoek verwonderde ik me over de grote verschillen tussen de manier van tentoonstellen die de beide curatoren ( het Stedelijk versus Het Schip) hadden. Maar misschien werden ze ook gedwongen door de maten van de tentoonstellingsruimten die ze hadden om zo te handelen zoals zij gedaan hebben. De ruimten in het Stedelijk zijn erg groot als er een knusse huiselijk thema in wordt gepresenteerd. En zo was het toch gelukt om een knusse sfeer te maken door muurvullende foto' s en of motieven toe te passen die de ruimte kleiner maakt waarin meubilair staat afkomstig uit een woonkamer of een slaapkamer. Maar door beide musea achter elkaar gezien te hebben, kreeg ik wel een goed beeld van wat de Amsterdamse School betekende en nog betekent.

Tot ziens!

Opening uitbreiding museum Het Schip Amsterdam 01-07-2016

De Amsterdamse School in een school.

Op 1 juli 2016 is de officiële opening geweest van museum Het Schip, althans de uitbreiding hiervan. Voordat het officiële programma begon, was er tijd om rond te kijken op de begane grond en in de tuin.

Tijdens mijn laatste bezoek, was het gebouwdeel nog in gebruik als lagere school. Toen is het gebouw ingemeten en geïnventariseerd om het naderhand 3D uit te werken voor het ontwerp en de restauratie ervan.

Museum Het Schip is een museum buiten het centrum van Amsterdam aan de Oostzaanstraat. Het museum laat zien hoe arbeiders wonen voor de Woningwet van 1901. Het laat ook zien hoe architecten van de Amsterdamse School op de nieuwe woningwet reageren door architectuur te maken met ornamenten voor de sociale woningbouw.

Museum Het Schip bevindt zich in een voormalig postkantoor van een woongebouw dat de bijnaam Het Schip heeft gekregen door zijn vorm en zijn versieringen. In dit woongebouw bevindt zich ook een lagere school.

Het ontwerp van dit wooncomplex is gemaakt in 1917-1919 door Michel de Klerk. Het woonblok is in 1919-1921 gebouwd. Dit gebouw is het toppunt van de Amsterdamse School stijl.  Op het toegewezen terrein waar het woongebouw is gekomen stond al een school van twee verdiepingen hoog dat in 1913 is gebouwd. Michel de Klerk heeft in zijn ontwerpen het schooltje geïntegreerd. Hij heeft er een verdieping op geplaatst en de voorgevel aangepast aan de rest van het wooncomplex. Tijdens de bouw van de woningen zijn de wijzigingen aan het schooltje niet uitgevoerd. Later na het overlijden van Michel de Klerk is het schooltje alsnog opgenomen in het wooncomplex door het te wijzigen conform het ontwerp van de Klerk. Het schooltje heeft tot 2014. Toen is het verhuisd naar een nieuw gebouw in de buurt.

Het idee van de uitbreiding is rond 2000 ontstaan.  Het idee is uitgegroeid toen de verhuizing van de school bekend werd, toen financiële middelen voorhanden waren en toen de architect en andere bouwteam leden bekend werden.

Nadat de ideeën concreet zijn geworden, zijn de plannen gemaakt voor de uitbreiding, de vergunningen aangevraagd en de bouw is gestart.

De verschillen tussen voor en na de verbouwing zijn duidelijk. De achtergevel is duidelijk beter geworden. Binnen is het mooi dat bijvoorbeeld oude deuren uit een Amsterdamse school pand die het museum op de kop getikt heeft, zijn hergebruikt in een nieuw kozijn. Het resultaat is goed gelukt.

De kleinzoon van Michel de Klerk, Paul de Klerk heeft de opening bijgewoond. Hij is vol ontzag en trots over het erfgoed dat zijn grootvader heeft achtergelaten.
Ook de curator van het museum is erg trots op het resultaat en vroeg eenieder wat hij of zij ervan vond.

Er zijn enkele toespraken gehouden alvorens Eberhard van der Laan zijn praatjes heeft gegeven. Hij heeft hoe de woningwet invloed heeft op de woningbouw, over de Amsterdamse School en over de toeristen die meer naar het buitengebied gelokt moeten worden omdat het centrum van Amsterdam erg druk is.

Er is ook een anekdote verteld. Een buschauffeur is gevraagd om naar de Oostzaanstraat 45 te rijden naar Het Schip. Maar hij heeft geen boot kunnen vinden. Het is wel bijzonder dat toeristen uit de hele wereld Het Schip vinden en Amsterdammers niet.

Na de toespraken is het museum officieel geopend.

Helaas is op de tweede verdieping waar de toekomstige tijdelijke tentoonstellingen komen nog niet veel te zien. Maar de vaste collectie op de eerste verdieping maakt veel goed.
Elke ruimte heeft een uitgewerkt thema en de presentatie is bijzonder goed gelukt.

De routing in het museum is nog niet helemaal duidelijk, misschien heeft het te maken met de drukte.
Het resultaat is goed gelukt.